Heden en verleden
Sinds de allereerste editie in 1997 heeft Theater Aan Zee al heel wat watertjes doorzwommen. Het festival dat founding fathers Marc Lybaert, schepen van Toerisme Dries Vermeesch en Tony Roels samen met Geert Declerck, toenmalig directeur Toerisme, uit de grond stampten is vandaag een gevestigde waarde. In 1997 brachten we een nieuw en grensverleggend cultuurfestival naar de straten van Oostende. Een evenement waarbij artistieke multidisciplinariteit prominent op de voorgrond werd geplaatst, met ruimte om ervaren artiesten en jonge creatievelingen met elkaar in contact te laten treden. Het werd een platform om het werk van jonge talenten aan het bredere publiek te tonen. We mikten op een bruisende mix van theater, literatuur en muziek. Een ambitieuze droom die twintig jaar geleden gestaag vorm kreeg en de basis vormt voor wat uiteindelijk Theater Aan Zee zou worden.
In het prille begin ging het er nog iets chaotischer aan toe dan nu het geval is. Ook al mag dat ‘iets’ gerust worden weggelaten. Met uitzondering van twee kleine theaterzalen waren er geen locaties beschikbaar. Het was dus in grote mate improviseren om voor alle artiesten een degelijke speelruimte te vinden. De gebruikelijke kinderziektes vormden echter geen belemmering om van de eerste edities telkens een succes te maken.
Mits een aantal kleine wijzigingen hielden de eerste festivaledities in grote mate vast aan de vertrouwde formule van spektakel, theater en muziek. Een opmerkelijke vernieuwing in 1999 was de introductie van het Performance Arts Festival. Entertainers van diverse plumage lieten met hun street performances het voorbijwandelende publiek eventjes volkomen paf staan. In 2000 neemt TAZ het publiek voor het eerst mee op sleeptouw doorheen de Oostendse binnenstad met een Nomadenparcours, het blijkt een schot in de roos.
De komst van het nieuwe millenium brengt ook heel wat veranderingen voor Theater Aan Zee met zich mee. Zo beslissen de drie tenoren die aan de wieg van het festival stonden om de fakkel door te geven. Zo beslissen de drie tenoren die aan de wieg van het festival stonden om de fakkel door te geven aan Luc Muylaert die tot vandaag de artistieke leiding in handen heeft.
Nieuw is ook de introductie van een centrale gast. Een belangrijke mijlpaal in het TAZ-verhaal is het jaar 2005. Het festival krijgt bericht dat het vanaf 2006 structureel erkend wordt, krijgt met Steven Heene en Pieterjan Vervondel twee nieuwe programmatoren in huis én komt met een gloednieuw TAZ-logo op de proppen. Volledig klaar om in 2006 de tiende verjaardag van Theater Aan Zee te vieren.
Het begeleiden en promoten van jong talent is én blijft de core business van Theater Aan Zee. Met verschillende programmatoren als Don Verboven, Steven Heene, Maarten Soete, Liv Laveyne en Sophie De Somere. Het voltallige TAZ-team verhuist in 2013 van het Stationsgebouw naar het voormalige Postgebouw. Het wordt het hoofdkwartier van waaruit het hele festival in de toekomst zal worden geregisseerd.
In 2014 krijgt TAZ de Vlaamse cultuurprijs uit de handen van kersvers minister van cultuur Sven Gatz en hij sprak deze schone woorden:
"Er was een tijd dat Theater Aan Zee (TAZ) een randverschijnsel was. Het spande zich in voor makers, die er offcieel nog geen waren. Het handelde tegelijk in vuurwerk en straatspektakel, op de grens met toerisme. En het zat letterlijk in grensgebied (om het Oostende van toen geen culturele woestijn te noemen). Het geloof waarmee Luc Muylaert en de zijnen vanaf 1997 hun festival uit de zandgrond stampten, had nog het meeste weg van de Amerikaanse pioniersgeest: go West, go wild, passie in de prairie. De overtuiging kwam boven de middelen.
Er is op 17 jaar veel veranderd. TAZ heeft zich niet alleen ontpopt tot een van de grootste evenementen in de podiumkunsten in Vlaanderen. Het is een knooppunt waar jonge makers ‘meeten’ met gevestigde namen, zoals de zee het vasteland ontmoet. Een plek waar theater opgaat in muziek en waar de kunsten een publiek treffen waarvan soms beweerd wordt dat ze dat kwijtgespeeld waren. Oostende is lang geen braakland meer, maar TAZ blijft zijn bloem. Ze heeft haar ommeland cultureel bestoven en bevrucht. Pionieren loont.
De jury looft het volgehouden evenwicht van TAZ, dat inspirerend werkt voor de podiumkunstensector. Het festival rijmt publieksvriendelijkheid met artistieke vernieuwing en interdisciplinair experiment. Het weeft rond kunst een uitnodigende sfeer, zonder mee te drijven in de beleveniscultuur. Het heeft zichzelf uit de kluiten gewassen, zonder de kern van zijn missie op te geven, dankzij een breed vertakt draagvlak en een diverse financiële basis. Populair en artistiek boeiend zijn is geen paradox, daar herinnert TAZ ons aan.
Op vele uitdagingen in het podiumkunstenveld, biedt TAZ een antwoord: lokale verankering, de zichtbaarheid van Vlaamse creaties, interculturaliteit, nieuwe presentatiemodellen, de instroom van jong talent… TAZ is niet alleen een ontspannend cultureel feest, maar ook een maatschappelijke denkruimte, met aandacht voor het nog niet bekende, zonder in te boeten aan artistieke kwaliteit.
Maar bovenal is deze Vlaamse Cultuurprijs voor Podiumkunsten een ode aan alle vrijwilligers die TAZ elk jaar weer belangeloos maken tot wat het is: een prachtig voorbeeld van wat theater en dans kunnen betekenen voor de Vlaamse bevolking. Samen hebben ze TAZ uitgeschreven tot een succesverhaal."
En nu staan we hier, in 2019, met meer dan twee decennia Theater Aan Zee. Een lange periode vol veranderingen, fantastische herinneringen en vooral baanbrekend theater- en muziekwerk.
Altijd al eens willen weten hoe het er in de beginjaren achter de schermen van TAZ aan toeging? Vergeten waar de benaming Café Koer vandaan komt? Op zoek naar lang vergeten TAZ-feitjes voor het maken van je quiz? Je vindt het volledige TAZ-verhaal per jaar hier in detail terug.